علایمی که به صورت دفاع در هیپنوز جلوه میکنند.
علایمی که به صورت دفاع در هیپنوز جلوه میکنند.
حساس تلقین، شروع به یک حمله شدید مینماید، یا یک بیماری که به خاطر درد نیمه سر تحت هیپنوتیزم است، ممکن است ناگهان از یک طغیان شدید سردرد شکایت کند و اظهار نماید که قادر به ادامه جریان نیست.
خانمی که با دچار شدن به تنگ نفس در مقابل هیپنوز از خود دفاع میکرد.
دکتر مایرز می نویسد: «خانم بیماری به خاطر تنگی نفس از طریق هیپنوتیزم تحت معالجه بود. بیست و پنج سال بود که به این درد مبتلا بو و طی پنج سال اخیر حالش خیلی بدتر شده بود به نحوی که با خوردن مقدار داروی بسیار زیاد کمترین نتیجهای نمیگرفت.
در اولین جلسه هیپنوز به شدت عصبی شد. بیمار چنین اعتمادی به خود نداشت که خود را رلکس، رها و آزاد نگاه دارد و وقتی برای اولین بار حرکت تکراری دست تلقین میشد، برای اطمینان از اینکه هنوز هم کنترل خود را در دست دارد لحظهای دست خود را نگه میداشت. با وجود این دیری نگذشت که مقدار متوسطی هیپنوز القاء گردید و به بیمار فرصت داده شد که پدیده هیپنوتیک را در خودش مشاهده نماید. در نتیجه این موفقیت پس از اضطراب اولیه، پیشبینی میشد که بیمار در جلسه بعدی نیز مقاومت از خود نشان دهد، سعی زیادی به عمل آمد تا رابطه صمیمانه مطلوبی برقرار شود.
اوضاع تا شروع تلقینات هیپنوتیکی به طور عادی پیش میرفت. سپس بیمار به یک حمله تنگی نفس شدید دچار شد. القاء ادامه داده شد اما تنگی نفس مانع از یک خواب عمیق مانند آنچه در جلسه اول حاصل شده بود گردید. لحظهای پس از اینکه بیمار بیدار شد تنگی نفس نیز برطرف گردید.
۱- دفاع از طریق تحقیر
«دفاع از طریق تحقیر» تقریباً نوع عجیبی از انواع دفاعها است. «خودآگاهی» از این که کنترل خود را از دست بدهد و به دست «ناخودآگاهی» سپرده شود،تهدید و ترسانده میشود و در نتیجه موجب برانگیخته شدن اضطراب درونی میگردد. «سوژه» از طریق تحقیر و کوچک جلوه دادن وضعیت تلاش میکند که اضطراب ایجاد شده را تخفیف دهد .
بیمار معمولاً به طریق و وسایل صامت یعنی بدون حرف زدن و فقط حرکات، این ایده را برای خودش این طور تفسیر و تعبیر میکند که تمام کارها و اعمال انجام شده احمقانه و بچهگانه بوده و او فقط به خاطر خشنودی پزشک آن را انجام داده است. این دفاع با حرکات و اشارات جزیی، حالت زیرکانه عضلات صورت، تکان ملایم سر و لب ورچیدن به حالت تمسخر هنگام شروع تلقین انجام میشوند که گرچه همه این حرکات به سختی قابل درک است، ولی در عین حال اشتباه ناپذیر بوده و به وسیله هیپنوتیزور خبره قابل تشخیص میباشد. با تحقیر و کوچک شمردن وضعیت عمل هیپنوتیزم، از میزان ترس و تهدید «خودآگاهی» کاسته شده و اضطراب تقلیل مییابد و در نتیجه بیمار احساس امنیت بیشتری مینماید.
«تحقیر» در نقش یک حالت دفاعی در مقابل اضطراب بیمار عمل مینماید و همچنین به صورت یک وسیله دفاعی علیه هیپنوز به کار میرود. زیرا ایماء و اشارات و لبخندهای تحقیرآمیز درست در لحظهای که پزشک میخواهد توجه و تمرکز بیمار را جلب نماید شروع میشوند. این لحظهای است که بیمار خطر از دست دادن کنترل خود را احساس مینماید و حرکات تحقیرآمیز برای دفاع در مقابل این خطر به کار برده میشوند .
موفقیت یا شکست تحقیر به صورت یک سازو کار دفاعی تا حدود زیادی بستگی به تسلط تعدیل روانی پزشک دارد. تحقیر پارهای از بیماران دست کمی از تمسخر ندارد. در نتیجه چنین حرکات و اعمال توهین کنندهای(سایت هیپنوتیسم دات آی آر) رنجش و تهاجم هر پزشکی را تحریک میکند مگر پزشکی که کاملاً باتجربه، دانشمند و عاقل و شایسته باشد. وقتی «سوژه» مرتکب چنین اعمال ناخودآگاهی میشود، رابطه پزشک – بیمار وخیم شده، رابطه حسنه از بین میرود، و هرگونه شانس القاء هیپنوز با روشهای غیرفعال از دست رفته است.
چنین به نظر میرسد که حفظ این دفاع به شکل یک حالت فکری آرام از طرف پزشک هیپنوتیزور برای بیماران مشکل است، و به این نکته پی برده شده که اگر به تلقینات ادامه داده شود حالت دفاعی عقبنشینی کرده و بیمار به خواب هیپنوتیزم فرو میرود.
دکتر «مایرز» بزرگترین پزشک متخصص هیپنوتیزم انگلیسی مینویسد: «در آغاز کارم که تازه هیپنوتیز را شروع کرده بودم، به علت تجربه کمتر، این قبیل دفاعها، غیرعادی و کم نبود و اما حالا که توجه بیشتری صرف مقدمات هیپنوز مینمایم، خیلی کمتر و به ندرت با چنین سازوکارهای دفاعی مواجه میشوم.»
رویداد زیر یکی از مواردی است که «سوژه» به هیپنوتیزم اعتمادی ندارد ولی بعکس خیلی سریع و زود هیپنوتیزم میشود.
مدیر بیماری که با تحقیر کردن هیپنوز از خود دفاع میکرد.
مدیر علمی یک شرکت صنعتی بزرگ هفتهها بود که به یک بیماری پوستی شدید و عمومی مبتلا شده بود. اخیراً در خانه و اداره عاطل و باطل بود و کاری از دستش بر نمیآمد. او فرد کوتاه قد و در عین حال که سلسله مراتب اداری را با کار وفعالیت خود طی کرده و به عالیترین مقام مدیریت نائل شده بود. برای وی هیپنوز تشریح گردیده بود و او اظهار تمایل کرده بود که از این راه معالجه شود.
درست در موقع شروع هیپنوز با یک رفتار سراپا تحقیرآمیزی گفت: «البته آقای دکتر میدانید که سی سال است من خود دانشمند هستم» اشتباه او به وضوح این بود که فکر نمیکرد چیزی غیر علمیتر از هیپنوتیزم وجود داشته باشد. در این مرحله دیگر بحث کردن پیرامون موضوع خیلی دیر شده بود بنابراین یک روش آمرانه اتخاذ شد.
«سوژه» به سرعت عمیقاً هیپنوتیزم گردید و به وی فرصت داده شد که شاهد حرکت غیر قابل کنترل دستهای خود باشد. با وجود یک آغاز نامطلوب و ضع جلدی او به سرعت بهبود یافت .
۸-واکنش دفاعی ناشی از ترس
پارهای اوقات به نظر میرسد که تلقینات مربوط به «رلکس» بودن به خوبی مورد قبول «سوژه» واقع میشوند. بیمار ممکن است خود به خود چشمانش را ببندد، «سوژه» کاملاً رلکس بوده و ظاهراً در شرف رفتن به خواب هیپنوتیکی عمیق قرار دارد. ناگهان با یک حرکت مهیب بیدار شده و تقریباً از روی صندلی و تخت میپرد. این حرکت و واکنش بی نهایت ناگهانی است و چون غیرمنتظره میباشد برای پزشک ترسآور است. این واکنش در شکلهای نامشخصتر نیز ممکن است مشاهده گردد.
چون این جریان درست در مرحله القاء رخ میدهد به نظر میرسد که از یک درک ناگهانی «خودآگاهی» ناشی میشود، زیرا که به ناخودآگاه متوجه میشود که غافلگیر شده و در معرض تهدید قرار گرفته است. گاهی اوقات فقط یکبار این عمل انجام میشود و میتوان القاء را به طور مطلوب و رضایتبخش ادامه داد. اما اگر بیش ازیکبار اتفاق افتد نشانه آن است که باید به یک فن فعال تغییر روش داده شود.
۹-دفاع از طریق برگرداندن صورت
وقتی با روش نگاه خیره مستقیم هیپنوز القاء میشود گاهی اوقات بیماران ناگهان صورت خود را بر میگردانند، چشمهای خود را میبندد یا از نگاه کردن به پزشک معالج خودداری میکنند. باید به خاطر داشت که این بیماران آگاهانه مایلند هیپنوتیز شوند، روگردانی تنها یک عدم قبول و مخالفت آگاهانه نیست. این عمل با سازوکارهای موجود در آن سوی کنترل آگاه بیمار ارتباط داشته و درست شبیه رفتار بیمار هیستریک است.
بعضی از بیماران پس ازبرگرداندن صورت خود، سر را برمی گردانند تا به پزشک نگاه کنند و سرشان مجدداً آناً برمیگردد. ظاهراً این کار خارج از کنترل بیمار است. همین طور پارهای از بیمارانی که چشمان خود را بستهاند، باز هم آنها را برای ثانیهای باز کرده و مجدداً خود به خود بسته میشود. بعضی اوقات بیمار میکوشد تا با بالا بردن ابروها چشمهای خود را باز کند، اما پلکها همچنان به حال بسته باقی میمانند که گویی بیمار هیپنوتیزم شده است. در این مرحله چنین بیمارانی هیپنوتیزم نشدهاند و این رفتار احتمالاً باید تحت عنوان هیستریک طبقهبندی شوند. بعضی اوقات بیمارانی که این رفتار را از خود بروز دادهاند اینطور از خود دفاع کردهاند که به خاطر عدم توانایی خود در مورد همکاری با پزشک عذرخواهی نمودهاند. در موقع مواجه شدن با این نوع دفاع رسم بر این شده که روش تلقین حرکت غیر ارادی دستها اتخاذ گردد که معمولاً به سهولت با موفقیت، همراه میباشد زیرا همه این بیماران توقع و انتظار هیپنوتیزم شدن را دارند.
دفاع از طریق روبرگردانیدن در مواردی که مانند روش «جیمز برید» نگاه بیمار به یک شئی درخشنده ثابت میشود مشاهده گردیده است.
خلاصه سازوکارهای دفاعی
۱- ۹۵ درصد از افراد را میتوان هیپنوتیزم کرد. آنهایی که در ظاهر هیپنوتیزم نمیشوند به علت مکانیسمهای دفاعی «ناخودآگاه» است.
۲- ترس از دست دادن اراده و اختیار، موجب دفاع در مقابل هیپنوز میشود.
۳- گاهی دفاع به شکل بیقراری و ناآرامی دیده میشود، «خوابرو» حرکت میکند، میجنبد، پتو را کنار میزند، سرفه میکند، میلرزد، حرف میزند و نظایر آن.
۴- گاهی مکانیسم دفاعی مخالف با دستورات، به شکل منفیکاری و یا تظاهر به انجام دستورات و تظاهر به خواب بودن انجام میشود.
۵- سازو کارهای دفاعی ناخودآگاه، در برخی موارد از طریق سرفه کردن، تحقیر و تمسخر «خوابگر» و یا ترس و حرکت ناگهانی و یا برگرداندن صورت ظاهر میشود.
******************************
با عضو شدن در کانال تلگرام ما هر روز از مطالب علوم عرفانی و ادعیه اذکار و همچنین از مطالب روز روانشناسی هیپنوتیزم و یوگا و موفقیت در گوشی خود در اختیار داشته باشید و در گوشی خود مطالعه کنید.
برای عضویت وارد لینک زیر شوید
http://telegram.me/inapplyoriginal
بعد از کلیک پنجره ای باز میشود و روی دکمه ok کلیک کنید و سپس وارد کانال ما میشوید در این صفحه در پایین صفحه روی دکمه join کلیک کنید تا برای همیشه عضو کانال ما شوید.
علایمی که به صورت دفاع در هیپنوز جلوه میکنند.